Zdarzyło się w 2024 roku – część IV

Jubileuszowe Buzdygany wręczone!

„Laureaci to wyjątkowi ludzie, których wybitne osiągnięcia miały silny wpływ na postrzeganie polskiego wojska” – napisał wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz w liście do uczestników tegorocznej Gali Buzdyganów. Odbyła się ona pod honorowym patronatem szefa MON-u. Nagroda miesięcznika „Polska Zbrojna” została przyznana już po raz 30. Laureaci otrzymali statuetki podczas uroczystej gali w Teatrze Kamienica w Warszawie.

Na Białej Głuchołaskiej stanął most

Budowany przez żołnierzy most w Głuchołazach został oddany do użytku. Jego budowa była największym przedsięwzięciem realizowanym przez wojsko na terenach popowodziowych w ramach operacji „Feniks”. Przygotowania do inwestycji rozpoczęły się jeszcze pod koniec września, kiedy wojsko oczyściło m.in. koryto rzeki. To pierwszy z kilku mostów, które na terenach zniszczonych przez powódź mają wybudować żołnierze „Feniksa”.

Szczyt ministrów w Brukseli

W Brukseli odbyło się spotkanie ministrów obrony państw NATO, po raz pierwszy pod przewodnictwem Marka Ruttego, nowego sekretarza generalnego Sojuszu. Główne tematy to kontynuacja wsparcia dla Ukrainy oraz integracja z państwami regionu Indo-Pacyfiku. Ogłoszono też nowe projekty sojusznicze, obejmujące m.in. rozbudowę nowoczesnej floty bezzałogowych statków powietrznych, produkcję amunicji artyleryjskiej czy wykorzystanie przestrzeni kosmicznej do celów transportowych i komunikacyjnych. Polska podpisała list intencyjny jako przyszły uczestnik projektów. Wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz poinformował, iż szefem Centrum Analiz, Szkolenia i Edukacji NATO–Ukraina (JATEC) w Bydgoszczy zostanie gen. Wojciech Ozga. Jednostka ma osiągnąć wstępne zdolności operacyjne w styczniu 2025 roku.

„Ramstein Flag” nad Grecją

Żołnierze 12 państw NATO, w tym piloci z 32 Bazy Lotnictwa Taktycznego w Łasku, wzięli udział w międzynarodowych manewrach „Ramstein Flag” w Grecji. W czasie ćwiczeń wykorzystywane były przede wszystkim myśliwce F-16, Rafale i F-35, ale też samoloty rozpoznawcze i tankowce, w sumie ok. 140 maszyn. Najważniejsze dla sojuszniczych armii było doskonalenie taktyki i zgrywanie procedur dotyczących CA2/AD (Anti Access/Area Denial). Tego typu ćwiczenia odbyły się w Europie po raz pierwszy, do tej pory przeprowadzały je siły powietrzne armii USA na Alasce.

Pierwszy test „Tarczy Wschód”

Na poligonie w Orzyszu odbyły się ćwiczenia, podczas których żołnierze sprawdzali skuteczność przeszkód, jakie będą zabezpieczać wschodnią granicę Polski w ramach narodowego programu odstraszania i obrony „Tarcza Wschód”. To właśnie na terenie tego poligonu powstaje nieformalny ośrodek szkolno-testowy przeznaczony do przeszkolenia pododdziałów inżynieryjnych, które będą realizować najważniejsze zadania w ramach programu. W listopadzie z kolei premier Tusk i wiceminister Tomczyk wizytowali pierwszy ukończony odcinek umocnień na granicy z obwodem królewieckim w okolicach miejscowości Dąbrówka (woj. warmińsko-mazurskie). Natomiast w grudniu wojsko otrzymało pierwszą partię maszyn inżynieryjnych zakontraktowanych na potrzeby programu.

Nowe dowództwo NATO na Bałtyku

Kierowanie sojuszniczymi operacjami i ćwiczeniami na Bałtyku – za takie m.in. zadania jest odpowiedzialne nowo powstałe dowództwo NATO – Command Task Force Baltic. Na jego czele rotacyjnie będą stać oficerowie z Polski, Niemiec i Szwecji. w tej chwili dowodzi nim oficer Bundesmarine, a zastępcą został kadm. Piotr Nieć. Przez najbliższe cztery lata siedzibą dowództwa będzie Rostock w Niemczech, a w 2028 roku, na zasadzie rotacji, zostanie ono przeniesione do Polski. Wówczas na czele natowskiego dowództwa stanie Polak.

Wzmocnienie ochrony prawnej żołnierzy

Działalność rozpoczął Zespół Ochrony Praw Żołnierzy. Prawnicy mają udzielać bezpłatnego wsparcia tym, którzy w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych dopuścili się czynu zabronionego i jest prowadzone wobec nich postępowanie karne lub postępowanie w sprawie o wykroczenie. Ze wsparcia Biura mogą skorzystać także wojskowi uczestniczący w postępowaniu w charakterze pokrzywdzonego lub oskarżyciela posiłkowego w wybranych przestępstwach karnych.

Rozliczenie podkomisji Macierewicza

Resort obrony narodowej przedstawił raport zespołu ds. oceny funkcjonowania tzw. podkomisji smoleńskiej Antoniego Macierewicza. – Zespół negatywnie ocenił działanie podkomisji we wszystkich aspektach: legalności, celowości, rzetelności oraz gospodarności – mówił wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz. Wśród nieprawidłowości wymieniono rekordowe koszty i zniszczone lub zgubione przez podkomisję smoleńską dowody. Pełny raport z prac zespołu badającego działania podkomisji Antoniego Macierewicza wraz z 41 zawiadomieniami został złożony w Prokuraturze Krajowej. Wnioski z raportu, opracowanego przez zespół pod przewodnictwem płk. Leszka Błacha, szef MON-u zaprezentował też w listopadzie w Sejmie.

LISTOPAD

Baza w Redzikowie gotowa

– Otwieramy bazę, która będzie broniła wolności i bezpieczeństwa świata – powiedział prezydent Andrzej Duda podczas ceremonii otwarcia amerykańskiej bazy przeciwrakietowej w Redzikowie. Wicepremier Kosiniak-Kamysz podkreślał, iż to kamień milowy w działaniach na rzecz bezpieczeństwa. – Strategicznie to dla Polski jedno z najważniejszych wydarzeń po 1989 roku – zaznaczył. Baza w Redzikowie to część EPAA (ang. European Phased Adaptive Approach), czyli tzw. tarczy antyrakietowej, którą utworzyli Amerykanie, żeby chronić państwa NATO przed atakami balistycznymi z Bliskiego Wschodu. Oprócz jednostki zlokalizowanej w Polsce tworzą ją również m.in. baza przeciwrakietowa w Rumunii oraz radar wczesnego ostrzegania w Turcji.

Zmiana warty w PKW Liban

Po ponadpółrocznej misji na lotnisku we Wrocławiu wylądowało 150 żołnierzy i pracowników IX zmiany Polskiego Kontyngentu Wojskowego UNIFIL w Libanie. Misja została przedłużona o kilka tygodni ze względu na napiętą sytuację na Bliskim Wschodzie. w tej chwili w Libanie jest X zmiana PKW UNIFIL. Jej trzon stanowią żołnierze 10 Brygady Kawalerii Pancernej. Na Bliskim Wschodzie pozostaną do końca marca.

Mamy BohaterONa!

Redakcje „Polski Zbrojnej” i „Polski Zbrojnej. Historii” zostały laureatami brązowego BohaterONa w kategorii „Dziennikarz”. Nagroda BohaterON 2024 im. Powstańców Warszawskich przyznawana jest za promowanie wiedzy o historii Polski oraz za postawy współczesnego patriotyzmu. W tym roku wyróżniono 23 osoby i instytucje. Nagrody zostały wręczone po raz szósty, a uroczysta gala odbyła się w Studiu Koncertowym Polskiego Radia.

Black Hawki u specjalsów

Do Wojska Polskiego trafiły ostatnie dwa z czterech zamówionych w PZL Mielec w 2021 roku śmigłowców wielozadaniowych S-70i. – w tej chwili flota Black Hawków liczy osiem maszyn, łącznie z tymi zakupionymi w styczniu 2019 roku – poinformowała Agencja Uzbrojenia. Z maszyn korzystają operatorzy z wojsk specjalnych. Pierwsze Black Hawki trafiły do specjalsów w listopadzie ubiegłego roku.

Mark Rutte w Polsce

Z pierwszą wizytą w Polsce przebywał Mark Rutte, sekretarz generalny NATO. Z prezydentem Andrzejem Dudą rozmawiał przede wszystkim o strategii obronnej Sojuszu Północnoatlantyckiego oraz roli Polski w NATO w kontekście wojny na Ukrainie. Polityk spotkał się także z premierem Donaldem Tuskiem, który zaprezentował sekretarzowi generalnemu polskie wysiłki związane z budową fortyfikacji i umocnieniem granicy Polski i NATO. Z sekretarzem NATO spotkał się też wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz. Politycy rozmawiali m.in. o powstającym w Polsce Centrum Analiz, Szkolenia i Edukacji NATO–Ukraina.

Święto Niepodległości i awanse generalskie

Przed Grobem Nieznanego Żołnierza odbyła się, z udziałem m.in. prezydenta Andrzeja Dudy i wicepremiera Władysława Kosiniaka-Kamysza, uroczysta odprawa wart z okazji Narodowego Święta Niepodległości. W przeddzień obchodów prezydent wręczył nominacje generalskie. W Pałacu Prezydenckim akty mianowania odebrało dwunastu oficerów Wojska Polskiego. Dla siedmiu z nich była to pierwsza nominacja generalska, pięciu zaś otrzymało kolejną gwiazdkę.

Ämari gotowa do dyżuru

Po ośmiu miesiącach remontów baza w Ämari na północy Estonii, w której prowadzone są natowskie dyżury Baltic Air Policing, ponownie rozpoczęła swoją działalność. Prace odbywały się pod nadzorem Estońskiego Centrum Inwestycji Obronnych, a ich łączny koszt wyniósł 18,5 mln euro. (na czas remontu dyżurujące myśliwce przeniosły się do łotewskiej bazy Lielvārde). Jako pierwsze dyżur w zmodernizowanej bazie rozpoczęły holenderskie F-35.

Korpus NATO z nowym dowódcą

Po trzech latach dowodzenia Wielonarodowym Korpusem Północno-Wschodnim z jednostką pożegnał się niemiecki gen. Jürgen-Joachim von Sandrart. Na stanowisku zastąpił go gen. broni Dariusz Parylak. Ceremonia odbyła się w Koszarach Bałtyckich w Szczecinie, a wzięli w niej udział m.in. wicepremier, minister obrony Władysław Kosiniak-Kamysz i dowódca sojuszniczego dowództwa NATO w Brunssum gen. Guglielmo Luigi Miglietta.

HIMARS-y dostarczone

Do Polski dotarły ostatnie dwa egzemplarze z zakontraktowanych w 2019 roku amerykańskich wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych M142 HIMARS. Kontrakt wart był ponad 400 mln dolarów. Tym samym pierwszy etap dostaw wyrzutni Homar-A został zakończony. We wrześniu z kolei rozpoczęły się przygotowania do rozpoczęcia negocjacji pierwszego kontraktu wykonawczego do zawartej we wrześniu ubiegłego roku umowy ramowej na dostawę kolejnych 486 wyrzutni M142 HIMARS. Określi on m.in. liczbę zamawianych systemów ogniowych i pocisków, harmonogram dostaw oraz cenę.

GRUDZIEŃ

„Husarz” wystartował

Polski myśliwiec F-35 „Husarz” odbył swój pierwszy lot – wystartował z fabryki Lockheed Martin w bazie NAS Joint Reserve Base Fort Worth w Teksasie. Testowy lot myśliwca, który nastąpił trzy miesiące po pierwszej prezentacji w USA, zakończył się sukcesem. – niedługo polskie dwa F-35 trafią do bazy Ebbing w Arkansas, gdzie nasi piloci będą przygotowywać się do samodzielnych lotów. To zasadniczy etap szkolenia polskich pilotów – poinformował szef MON-u. Pierwsze F-35 z szachownicą mają przybyć do kraju w 2026 roku. Będą stacjonować w 32 Bazie Lotnictwa Taktycznego w Łasku oraz w 21 Bazie Lotnictwa Taktycznego w Świdwinie. Dostarczanie wszystkich 32 zamówionych myśliwców piątej generacji potrwa do 2030 roku.

Norwegowie na straży polskiego nieba

Resort obrony Norwegii zapowiedział, iż rozmieści swoje myśliwce F-35 oraz systemy obrony powietrznej NASAMS w polskim centrum logistycznym, które koordynuje transporty pomocowe dla Ukrainy. Do Polski ma przyjechać także stu norweskich żołnierzy. – Ta decyzja pokazuje, jak działa kooperacja między sojusznikami w obliczu zagrożeń – skomentował szef MON-u. Norweski sprzęt wojskowy oraz żołnierze mają wspomóc ochronę portu lotniczego Rzeszów-Jasionka, znajdującego się niespełna 100 km od granicy z Ukrainą. To właśnie ten port obsługuje większość lotów transportowych NATO do walczącego z rosyjskim agresorem kraju.

Setki cystern dla armii

Ministerstwo Obrony Narodowej podpisało kontrakt z firmą Celtech na dostawę kilkuset cystern – dystrybutorów paliwa CD-10s dla Wojska Polskiego. Część gwarantowana obejmuje 215 cystern, natomiast 105 sztuk znajduje się w opcjonalnej części kontraktu. Łączna wartość kontraktu opiewa na ponad miliard złotych. Dostawy mają być realizowane w latach 2026–2028, a odbiorcami sprzętu będą pododdziały wojsk lądowych użytkujące czołgi K2, haubice samobieżne K9 oraz wieloprowadnicowe wyrzutnie rakietowe Homar-K, a także pododdziały marynarki wojennej, wojsk specjalnych i Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych.

SkyGuardian dla wojska

Agencja Uzbrojenia podpisała z firmą General Atomics umowę na zakup amerykańskiego bezzałogowego systemu powietrznego MQ-9B SkyGuardian. Kontrakt na dostawę dronów rozpoznawczo-uderzeniowych wart jest około 1,2 mld zł. – To inwestycja w nasze bezpieczeństwo – mówił obecny na spotkaniu wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz.

Ustawa amunicyjna podpisana

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o finansowaniu działań zmierzających do zwiększenia umiejętności produkcji amunicji. Dokument zakłada utworzenie Funduszu Inwestycji Kapitałowych, który otrzyma prawie 3 mld zł na inwestycje zwiększające zdolności produkcyjne amunicji. 2 mld zł będą pochodziły z budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej, a pozostała część środków zostanie przekazana w postaci skarbowych papierów wartościowych. Dzięki takim rozwiązaniom FIK będzie mógł inwestować w zakłady, które będą zainteresowane budową lub rozbudową linii produkcyjnych amunicji. – To przełomowa ustawa i krok milowy w działaniach na rzecz bezpieczeństwa państwa polskiego – podkreślił wicepremier Kosiniak-Kamysz.

Polskie Casy będą nowocześniejsze

W polskiej siedzibie firmy Airbus Defence and Space Agencja Uzbrojenia podpisała umowę z koncernem Airbus. Jej przedmiotem jest modernizacja wszystkich 16 samolotów transportowych C-295M CASA, użytkowanych przez polskie siły powietrzne. Wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz Szef MON-u podkreślił, iż Casy są w Wojsku Polskim od ponad 20 lat, sprawdziły się m.in. podczas misji w Iraku i Afganistanie. – Służyły i służą nam w najtrudniejszych momentach – powiedział szef MON. Kontrakt wart jest 102,7 mln euro netto.

Gotowa ustawa o obronie cywilnej

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o ochronie ludności i obronie cywilnej. – To jedna z najważniejszych ustaw, jaka została przyjęta w tym roku. Budowa obrony cywilnej i infrastruktury ochrony ludności jest dla rządu absolutnym priorytetem – komentował wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz. Celem ustawy jest przede wszystkim udoskonalenie w obszarze niemilitarnym zagadnień związanych z zapewnieniem warunków do przetrwania ludności. Dokument ma odtworzyć struktury OC w państwie, skoordynować działanie państwowych instytucji i służb oraz zapewnić społeczeństwu poczucie bezpieczeństwa w przypadku wystąpienia kryzysów i zagrożeń.

Okręt ratowniczy zamówiony

W 2029 roku do służby w Wojsku Polskim wejdzie ORP „Ratownik”, czyli nowoczesny okręt ratowniczy. Umowa w tej sprawie podpisana została w ostatnich dniach grudnia. Jednostka ma mieć niemal 100 m długości i 19 m szerokości, wyporność 6500 t i zasięg 6000 Mm. Załoga „Ratownika” będzie liczyła sto osób. Na pokładzie jednostki znajdzie się lądowisko dla śmigłowca, a w wyposażeniu będą pojazdy podwodne, urządzenia hydrologiczne, gaśnicze itp. – Okręt będzie służył Marynarce Wojennej RP, bezpieczeństwu naszych marynarzy i wszystkich, którzy operują na Bałtyku – mówił wicepremier Kosiniak-Kamysz.