Asystent sekretarza stanu USA ds. Europy Wschodniej Chris Smith podczas swojej wizyty w Mińsku i spotkał się z Alaksandrem Łukaszenką Mińsku i szefem KGB Iwanem Tertelem informuje The New York Times. Jest to pierwsze spotkanie białoruskiego dyktatora z wysokim rangą urzędnikiem Departamentu Stanu od pięciu lat.
Według źródeł, kolejnym krokiem może być ewentualne uwolnienie więźniów politycznych w zamian za złagodzenie sankcji. Sprawa dotyczy restrykcjomprzeciwko białoruskim bankom i eksportu nawozów potasowych.
Po rozmowach z Łukaszenką, Smith i dwóch innych amerykańskich urzędników pojechało do wioski w pobliżu granicy z Litwą, gdzie czekało trzech więźniów — Alena Mauszuk, Andrej Kuznieczyk i nieznany z nazwiska obywatel USA. Po zmierzchu odjechali przez granicę do Wilna.
Przemawiając przed ambasadą USA w środę wieczorem, Smith pochwalił pomyślne zakończenie tego, co nazwał “operacją specjalną”.
“Według zachodnich dyplomatów uczestniczących w czwartkowym spotkaniu w Wilnie, kolejnym krokiem będzie ewentualny wielki pakt, w ramach którego Łukaszenka uwolni wielu więźniów politycznych, w tym znane osobistości.
W zamian Stany Zjednoczone złagodzą sankcje nałożone na białoruskie banki i eksport nawozów potasowych, kluczowego składnika do produkcji nawozów, których głównym producentem jest Białoruś” — czytamy w materiale.
Osoby, które przekazały relację Smitha z jego rozmów w Mińsku, wypowiadały się pod warunkiem zachowania anonimowości. Sam Smith nie ujawnił publicznie, z kim się spotkał ani o czym rozmawiano, a Departament Stanu nie odpowiedział na pytania o szczegóły.
Jak zauważa gazeta, Białoruś również milczała, chociaż propagandysta telewizji państwowej Ihar Tur tajemniczo zasugerował, iż Smith nie był prawdziwym szefem amerykańskiej delegacji i iż w spotkaniu uczestniczył ktoś wyższy rangą.
Smith był również odpowiedzialny za politykę białoruską w administracji Bidena i w zeszłym roku rozpoczął wstępne rozmowy z sojusznikami USA w celu złagodzenia sankcji, ale dotąd nigdy nie podróżował do Mińska, aby spotkać się z Łukaszenką.
Według dyplomatów obecnych na briefingu, Smith powiedział, iż głównym celem Stanów Zjednoczonych jest uwolnienie większej liczby więźniów politycznych. Oznajmił, iż zapytał Łukaszenkę, czy jest gotowy do złagodzenia represji i został zapewniony, iż tak. Innym ważnym celem, powiedział Smith, jest zapewnienie Łukaszence pewnej swobody działania poza orbitą wpływów Rosji.
Źródła: reformby.org, nytimes.com
Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium
