W obliczu zaostrzającej się sytuacji geopolitycznej w Europie, Finlandia podjęła jedną z najbardziej kontrowersyjnych decyzji ostatnich lat — postanowiła ponownie wprowadzić miny przeciwpiechotne do swojej strategii obronnej.
Decyzja ta oznacza formalne wycofanie się kraju z Konwencji Ottawskiej, która zakazuje używania tego typu broni. Choć Finlandia, podobnie jak większość państw zachodnich, przez wiele lat przestrzegała tego międzynarodowego traktatu, zmieniająca się sytuacja na wschodnich granicach zmusiła Helsinki do przemyślenia swoich dotychczasowych decyzji obronnych.
Finlandia ma ponad 1,3 tys. kilometrów granicy z Rosją, co sprawia, iż zagrożenie wojenne z tego kierunku jest szczególnie realne. Po agresji Rosji na Ukrainę i wzroście napięć w regionie, fińskie władze uznały, iż miny przeciwpiechotne mogą być skutecznym narzędziem obrony, które umożliwią skuteczniejsze zabezpieczenie granic. Według fińskiego ministerstwa obrony, miny są narzędziem, które może spowolnić ewentualny atak wroga, zwłaszcza w trudnym, leśnym terenie, który dominuje na granicy z Rosją.
Decyzja Finlandii o wycofaniu się z Konwencji Ottawskiej spotkała się z mieszanymi reakcjami na arenie międzynarodowej. Organizacje humanitarne, takie jak Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża (MKCK), stanowczo potępiły używanie min przeciwpiechotnych, wskazując na ich długoterminowe konsekwencje dla ludności cywilnej, szczególnie dzieci. Mimo tych zastrzeżeń, fińskie władze utrzymują, iż ich priorytetem jest obrona narodowa i zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańcom kraju.
Ponadto, eksperci podkreślają, iż miny przeciwpiechotne, choć skuteczne w obronie, mogą być też przyczyną poważnych kontrowersji w kontekście międzynarodowym. Wzrost użycia tego rodzaju broni może stanowić precedens, który zainspiruje inne państwa do ponownego rozważenia ich roli w współczesnych konfliktach zbrojnych, zmieniając całkowicie zasady prowadzenia wojny.
Szwecja: zbrojenia na potęgę
Równocześnie, Szwecja, która dotychczas była znana z polityki neutralności, podjęła równie zdecydowaną decyzję w zakresie swojej obronności. Kraj ten, mimo swojego dotychczasowego podejścia, które zakładało utrzymanie ograniczonego potencjału militarnego, ogłosił plany zwiększenia wydatków na zbrojenia do historycznego poziomu. Po przystąpieniu do NATO, Szwecja zaczęła traktować kwestie obrony jako najważniejszy element swojej polityki bezpieczeństwa.
W marcu szwedzki parlament zatwierdził plan zwiększenia nakładów na wojsko o 300 miliardów koron, co stanowi około 27 miliardów euro. Oznacza to wzrost wydatków wojskowych o 3,5% PKB, a także zainwestowanie 1,5% PKB w inne dziedziny związane z bezpieczeństwem narodowym, takie jak służby wywiadowcze, cyberbezpieczeństwo czy obronność przestrzeni powietrznej. Szwecja stawia na rozbudowę nowoczesnych technologii obronnych, w tym zaawansowanych systemów rakietowych, a także na zwiększenie liczby żołnierzy i poprawę gotowości wojsk.
Minister obrony, Pal Jonson, w swoim wystąpieniu podkreślił, iż decyzja o zwiększeniu wydatków militarystycznych została podjęta w odpowiedzi na zagrożenia ze strony Rosji oraz innych destabilizujących sił w regionie.
„Szwecja nie może sobie pozwolić na pozostanie w tyle, musimy wzmocnić naszą obronność, aby zapewnić bezpieczeństwo naszej ludności i naszej suwerenności”, powiedział Jonson.
Szwecja, będąc członkiem NATO, wciąż stawia na współpracę z sojusznikami, ale podjęte kroki mają na celu także stworzenie silniejszego, samodzielnego potencjału obronnego, który będzie mogła w pełni kontrolować.
Plan zbrojeniowy zakłada także modernizację infrastruktury wojskowej, w tym rozbudowę nowych baz wojskowych i zakup nowoczesnych śmigłowców, dronów oraz systemów obrony przeciwrakietowej. Szczególnym naciskiem będzie położony na obronność przestrzeni powietrznej, której znaczenie w obliczu współczesnych zagrożeń jest nieocenione. Szwecja zamierza także zwiększyć swoje zdolności w zakresie obrony przed cyberatakami oraz inwestować w rozwój technologii obronnych, które pozwolą na szybsze reagowanie na zagrożenia z powietrza.
Równolegle z tymi zmianami, Szwecja zainwestuje w rozwój armii rezerwowej i nowe formy szkolenia wojskowego. W planach jest także wzrost liczby żołnierzy o 25%, co ma zapewnić lepszą gotowość do obrony kraju.
Wspólne wyzwania i współpraca
Decyzje Finlandii i Szwecji są wyraźnym sygnałem, iż oba kraje rozumieją zmieniający się porządek geopolityczny i dostosowują swoje strategie obronności do rosnącego zagrożenia ze strony Rosji. Mimo iż Finlandia i Szwecja mają różne podejście do kwestii obrony, obydwa państwa stawiają na wzmocnienie swojej niezależności wojskowej, jednocześnie współpracując w ramach NATO i innych międzynarodowych struktur obronnych.
Choć Finlandia postawiła na miny przeciwpiechotne, a Szwecja na rozbudowę nowoczesnego uzbrojenia, obie decyzje wynikają z podobnych obaw o bezpieczeństwo narodowe i konieczność zapewnienia skutecznej obrony przed ewentualnym atakiem. Istnieje także wyraźna potrzeba zwiększenia współpracy w regionie nordyckim, szczególnie w zakresie wspólnych ćwiczeń wojskowych, wymiany technologii oraz współpracy wywiadowczej. Działania te mają na celu stworzenie silnej, zintegrowanej obrony regionalnej, która w obliczu rosnącego zagrożenia rosyjskiego stanie się fundamentem stabilności w regionie Bałtyku.
Finlandia, nie rezygnując ze swojej niezależności obronnej, zdecydowała się na wzmocnienie tradycyjnych metod obrony. Z kolei Szwecja, z kolei, stawia na nowoczesne technologie i wysoką gotowość wojskową. Mimo iż oba kraje różnią się w swoich podejściu do obronności, to ich działania w długofalowej perspektywie mogą przynieść korzyści zarówno im samym, jak i całemu regionowi nordyckiemu.
