Trademark infringement

Stan faktyczny

Ch. Louboutin dodaje do szpilek czerwoną podeszwę zewnętrzną, której kolor w skali Pantone oznaczony jest kodem 18–1663TP. Kolor ten, naniesiony na podeszwę buta na wysokim obcasie, jest zarejestrowany jako znak towarowy Beneluksu oraz jako znak towarowy Unii Europejskiej.

Spory sądowe między Ch. Louboutinem a spółkami Amazon dotyczyły domniemanego używania oznaczeń identycznych z unijnym znakiem towarowym, którego Ch. Louboutin jest właścicielem, bez jego zgody, w odniesieniu do towarów, które są identyczne z tymi, dla których ten znak został zarejestrowany.

Wnioski prejudycjalne dotoczyły wykładni art. 9 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1001 z 14.6.2017 r. w sprawie znaku towarowego Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE L z 2017 Nr 154, s. 1) co do odpowiedzialności operatora witryny sprzedaży internetowej.

Stanowisko TSUE

Celem art. 9 rozporządzenia 2017/1001/UE jest przyznanie właścicielowi unijnego znaku towarowego instrumentu prawnego pozwalającego mu na zakazanie, a tym samym położenie kresu wszelkiemu używaniu tego znaku towarowego przez osobę trzecią, bez jego zgody. Trybunał przypomniał, iż używanie przez osobę trzecią oznaczenia identycznego ze znakiem towarowym lub do niego podobnego w rozumieniu art. 9 ust. 2 rozporządzenia 2017/1001/UE wymaga co najmniej, aby oznaczenie to było przez nią wykorzystywane w ramach jej własnej komunikacji handlowej. Odnosząc się do operatora internetowej platformy handlowej (dalej jako: operator), TSUE uznał, iż używanie oznaczeń identycznych ze znakami towarowymi lub do nich podobnych w ofertach sprzedaży wyświetlanych na tej platformie jest dokonywane wyłącznie przez sprzedawców będących klientami operatora owej platformy, a nie przez niego samego, ponieważ ten ostatni nie używa tego oznaczenia we własnej komunikacji handlowej.

Trybunał stwierdził, iż do sądów odsyłających należy dokonanie oceny, czy w każdej z rozpoznawanych spraw Amazon jako operator używa oznaczenia identycznego z rozpatrywanym znakiem towarowym w odniesieniu do towarów, które są identyczne z tymi, dla których ten znak został zarejestrowany w rozumieniu art. 9 ust. 2 lit. a) rozporządzenia 2017/1001/UE. Przy czym TSUE udzielił tym sądom wskazówek interpretacyjnych opartych na prawie UE, niezbędnych przy dokonywaniu tej oceny.

Trybunał stwierdził, iż „komunikacja handlowa” oznacza każdą formę przekazu skierowanego do osób trzecich, mającego promować jego działalność, towary lub usługi, bądź wskazywać na prowadzenie takiej działalności. Trybunał orzekł już, iż w sytuacji gdy usługodawca używa oznaczenia identycznego ze znakiem towarowym należącym do innego podmiotu lub do niego podobnego do celów promowania towarów, które jeden z jego klientów sprzedaje dzięki tej usługi, ten usługodawca sam używa tego oznaczenia, gdy używa go w taki sposób, iż powstaje związek między danym oznaczeniem a usługami świadczonymi przez tego usługodawcę (wyrok TSUE z 12.7.2011 r., L’Oréal i in., C-324/09, pkt 92, Legalis). Zdaniem TSUE taki związek istnieje, gdy operator, korzystając z usługi odsyłania w Internecie i dzięki słowa kluczowego identycznego ze znakiem towarowym należącym do innego podmiotu, reklamuje towary oznaczane tym znakiem towarowym, sprzedawane przez jego klientów na jego internetowej platformie handlowej. Reklama taka tworzy bowiem dla internautów dokonujących wyszukiwania dzięki tego słowa kluczowego oczywiste skojarzenie między tymi markowymi towarami a możliwością ich nabycia za pośrednictwem tej platformy. Z powyższego powodu, zdaniem TSUE, właściciel tego znaku towarowego jest uprawniony zakazać owemu operatorowi takiego używania, gdy ta reklama narusza prawo do znaku towarowego ze względu na fakt, iż nie pozwala ona lub jedynie z trudnością pozwala adekwatnie poinformowanemu i dostatecznie uważnemu internaucie na zorientowanie się, czy owe towary pochodzą od właściciela tego znaku towarowego lub od przedsiębiorstwa powiązanego z nim gospodarczo, czy też przeciwnie – od osoby trzeciej (wyrok L’Oréal i in., pkt 93, 97).

Co do sposobu prezentowania ogłoszeń TSUE wskazał, iż potrzeba przejrzystego wyświetlania ogłoszeń w Internecie jest przewidziana w prawodawstwie Unii dotyczącym handlu elektronicznego. Ogłoszenia wyświetlane w witrynie sprzedaży internetowej ze zintegrowaną internetową platformą handlową muszą być zatem przedstawiane w sposób pozwalający adekwatnie poinformowanemu i dostatecznie uważnemu użytkownikowi na rozróżnienie ofert pochodzących z jednej strony od operatora tej witryny internetowej, a z drugiej strony od sprzedawców zewnętrznych działających na internetowej platformie handlowej, z którą ta witryna jest zintegrowana (wyrok L’Oréal i in., pkt 94). Okoliczność, iż taki operator stosuje jednolity sposób prezentowania ofert publikowanych w jego witrynie internetowej, tj. wyświetla jednocześnie własne ogłoszenia i ogłoszenia sprzedawców zewnętrznych, oraz umieszcza własne logo renomowanego dystrybutora zarówno w swojej witrynie internetowej, jak i we wszystkich tych ogłoszeniach (w tym dotyczących towarów oferowanych przez sprzedawców zewnętrznych), może utrudniać takie wyraźne rozróżnienie. Powyższe może wywołać u właściwie poinformowanego i dostatecznie uważnego użytkownika wrażenie, iż to ów operator sprzedaje we własnym imieniu i na własny rachunek również towary oferowane do sprzedaży przez tych sprzedawców zewnętrznych. W konsekwencji gdy te towary są opatrzone oznaczeniem identycznym ze znakiem towarowym należącym do innego podmiotu, zdaniem TSUE taki jednolity sposób przedstawienia może powodować w odczuciu tych użytkowników powstanie związku pomiędzy tym oznaczeniem a usługami świadczonymi przez owego operatora.

Ponadto zdaniem TSUE charakter i zakres usług świadczonych przez operatora na rzecz sprzedawców zewnętrznych, którzy oferują na tej platformie towary opatrzone przedmiotowym oznaczeniem (takich jak usługi polegające w szczególności na odpowiadaniu na pytania użytkowników dotyczące tych towarów lub składowania, wysyłki i zarządzania zwrotami tych towarów), mogą również wywołać u adekwatnie poinformowanego i dostatecznie uważnego użytkownika wrażenie, iż owe towary są sprzedawane przez tego operatora w jego imieniu i na własny rachunek.

Reasumując, TSUE orzekł, iż art. 9 ust. 2 lit. a) rozporządzenia 2017/1001/UE należy interpretować w ten sposób, iż operator witryny sprzedaży internetowej obejmującej, oprócz własnych ofert sprzedaży, internetową platformę handlową, może być uznany za podmiot używający oznaczenia identycznego z unijnym znakiem towarowym należącym do innego podmiotu w odniesieniu do towarów identycznych z tymi, dla których ten znak został zarejestrowany. Dotyczy to przypadku, gdy sprzedawcy zewnętrzni oferują do sprzedaży na tej platformie – bez zgody właściciela tego znaku – takie towary opatrzone owym oznaczeniem, jeżeli adekwatnie poinformowany i dostatecznie uważny użytkownik tej witryny internetowej dostrzega związek między usługami tego operatora a danym oznaczeniem. Ma to miejsce w szczególności wówczas, gdy w świetle wszystkich elementów charakteryzujących daną sytuację taki użytkownik mógłby odnieść wrażenie, iż to powyższy operator sprzedaje – we własnym imieniu i na własny rachunek – towary opatrzone tym oznaczeniem. Istotne w tym zakresie są okoliczności, iż ten operator stosuje jednolity sposób prezentacji ofert publikowanych w swojej witrynie internetowej, tj. wyświetla jednocześnie ogłoszenia dotyczące towarów, które sprzedaje we własnym imieniu i na własny rachunek, oraz ogłoszenia dotyczące towarów oferowanych na tej platformie przez sprzedawców zewnętrznych, iż umieszcza on na wszystkich tych ogłoszeniach własne logo renomowanego dystrybutora i iż oferuje on sprzedawcom zewnętrznym – w ramach sprzedaży towarów opatrzonych przedmiotowym oznaczeniem – uzupełniające usługi polegające w szczególności na składowaniu i wysyłce ich towarów.

Komentarz