W 2025 roku Urząd Skarbowy zaostrzył kontrolę nad pożyczkami udzielanymi w kręgu rodziny. Niezgłoszenie takiej transakcji poprzez formularz PCC-3 może skutkować nałożeniem 20% podatku karnego. To oznacza, iż osoby, które nie dopełnią obowiązku zgłoszenia, mogą zostać obciążone znacznymi dodatkowymi kosztami.
Obowiązek zgłoszenia pożyczki rodzinnej
Zgodnie z ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC), pożyczki udzielane przez członków najbliższej rodziny są co do zasady zwolnione z podatku, pod warunkiem iż zostaną odpowiednio zgłoszone do urzędu skarbowego. Aby skorzystać ze zwolnienia, pożyczkobiorca musi złożyć deklarację PCC-3 w terminie 14 dni od zawarcia umowy pożyczki. Niezłożenie deklaracji w tym terminie skutkuje utratą zwolnienia i obowiązkiem zapłaty standardowej stawki podatku w wysokości 0,5% wartości pożyczki.
Sankcyjna stawka 20%
W przypadkach, gdy pożyczka nie zostanie zgłoszona wcale, a urząd skarbowy dowie się o niej w toku kontroli, stosuje się tzw. sankcyjną stawkę podatku w wysokości 20% podstawy opodatkowania. Oznacza to, iż zamiast standardowych 0,5%, pożyczkobiorca będzie zobowiązany do zapłaty 20% wartości pożyczki. Przykładowo, przy pożyczce na kwotę 50 000 zł, niezgłoszenie jej skutkowałoby dodatkowym podatkiem w wysokości 10 000 zł.

Wyjątki i zwolnienia
Istnieją jednak wyjątki od ogólnych zasad. Pożyczki udzielane pomiędzy najbliższymi członkami rodziny, takimi jak małżonkowie, rodzice, dzieci, rodzeństwo, teściowie, zięciowie czy synowe, są zwolnione z podatku do kwoty 36 120 zł. W takim przypadku nie jest wymagane składanie deklaracji PCC-3, ani przekazywanie podatku do urzędu skarbowego. Ważne jest jednak, aby wartość pożyczek udzielonych przez tego samego członka rodziny w danym roku oraz w ciągu poprzednich 5 lat nie przekroczyła wspomnianej kwoty.
Procedura składania deklaracji PCC-3
Aby prawidłowo zgłosić pożyczkę i skorzystać ze zwolnienia, należy:
- Pobranie formularza PCC-3: Dostępny jest na Portalu Podatkowym (podatki.gov.pl) w sekcji „Formularze do druku”.
- Wypełnienie formularza: Należy podać dane pożyczkobiorcy i pożyczkodawcy, wartość pożyczki oraz inne wymagane informacje.
- Złożenie deklaracji: Można to zrobić osobiście w urzędzie skarbowym, wysłać pocztą lub elektronicznie przez system e-Deklaracje.
- Termin złożenia: Deklarację należy złożyć w ciągu 14 dni od zawarcia umowy pożyczki.
Należy pamiętać, iż spóźnienie złożenia deklaracji, choćby o jeden dzień, skutkuje utratą zwolnienia i obowiązkiem zapłaty podatku w wysokości 0,5%.
Konsekwencje niezłożenia deklaracji
Niezłożenie deklaracji PCC-3 w terminie lub brak zgłoszenia pożyczki skutkuje:
- Obowiązkiem zapłaty podatku: W wysokości 0,5% lub 20%, w zależności od sytuacji.
- Możliwością nałożenia kary finansowej: W postaci grzywny za wykroczenie skarbowe.
- Obowiązkiem zapłaty odsetek za zwłokę: Od dnia, w którym podatek powinien był zostać zapłacony.
W 2025 roku maksymalna kara za niezłożenie deklaracji PCC-3 wynosi 93 320 zł, co stanowi 20-krotność minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Rekomendacje dla pożyczkobiorców
Aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji związanych z niezłożeniem deklaracji PCC-3, zaleca się:
- Terminowe składanie deklaracji: Zawsze w ciągu 14 dni od zawarcia umowy pożyczki.
- Dokumentowanie transakcji: Przechowywanie umowy pożyczki oraz dowodów przekazania środków.
- Konsultacja z doradcą podatkowym: W przypadku wątpliwości dotyczących obowiązków podatkowych.
More here:
Urząd Skarbowy weryfikuje pożyczki rodzinne – brak zgłoszenia skutkuje 20% karą!