The public announcement of the reasons for the verdict in the Column Hall voting case by justice Tuleya did not constitute a crime

Długoletnia batalia prawna związana z sędzią Igorem Tuleyą zakończyła się prawomocnym postanowieniem, które wskazuje, iż jawne ogłoszenie uzasadnienia postanowienia przez sędziego nie stanowiło przestępstwa. Decyzja ta ma najważniejsze znaczenie dla niezależności sądów i ochrony sędziowskiego immunitetu. Jakie były szczegóły tej sprawy i dlaczego sąd uznał, iż działanie sędziego Tulei było zgodne z prawem?

Początek sprawy i zarzuty wobec sędziego

W grudniu 2017 r. sędzia Igor Tuleya, przewodnicząc jednoosobowemu składowi orzekającemu Sądu Okręgowego w Warszawie, podczas posiedzenia dotyczącego tzw. głosowania w Sali Kolumnowej, ogłosił publicznie uzasadnienie uchylające decyzję prokuratury o umorzeniu śledztwa w tej sprawie. Prokuratorzy z Wydziału Spraw Wewnętrznych Prokuratury Krajowej (WSW PK) uznali, iż sędzia naruszył prawo, publicznie rozpowszechniając informacje z postępowania przygotowawczego bez wymaganej zgody (art. 241 § 1 Kodeksu karnego).

W lutym 2020 r. prokuratorzy skierowali do ówczesnej Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego wniosek o uchylenie immunitetu sędziego Tulei i postawienie go w stan oskarżenia. Izba Dyscyplinarna wyraziła zgodę na uchylenie immunitetu w listopadzie 2020 r., jednak sędzia Tuleya odmówił stawienia się na przesłuchania, argumentując, iż decyzja ta była nieważna.

Przełomowe decyzje sądowe

W 2021 r. prokuratorzy wystąpili z wnioskiem o przymusowe zatrzymanie i doprowadzenie sędziego Tulei. Izba Dyscyplinarna odmówiła zgody na taki środek, a decyzja ta została podtrzymana przez Izbę Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego w listopadzie 2022 r.

19 maja 2023 r. prokurator delegowany do WSW PK umorzył śledztwo wobec sędziego Tulei, powołując się na „inną okoliczność wyłączającą ściganie” (art. 17 § 1 pkt 11 Kodeksu postępowania karnego). W uzasadnieniu podkreślono, iż Prokuratura Krajowa nie dysponowała legalnymi instrumentami umożliwiającymi skuteczne uchylenie immunitetu oraz przesłuchanie sędziego jako podejrzanego.

Ostateczne rozstrzygnięcie

Pełnomocnik sędziego Tulei złożył zażalenie na decyzję prokuratury, wnosząc o zmianę podstawy umorzenia na „czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego” (art. 17 § 1 pkt 2 Kodeksu postępowania karnego). Na posiedzeniu Sądu Rejonowego dla Warszawy-Woli w Warszawie prokurator przychylił się do tego wniosku, podkreślając, iż zachowanie sędziego Tulei nigdy nie nosiło znamion przestępstwa.

Sąd uwzględnił zażalenie i zmienił podstawę umorzenia, jednoznacznie stwierdzając, iż jawne ogłoszenie uzasadnienia przez sędziego Tuleyę nie naruszyło prawa.

Znaczenie wyroku

Decyzja sądu ma istotne znaczenie nie tylko dla sędziego Tulei, ale także dla całego polskiego wymiaru sprawiedliwości. Podkreśla ona konieczność ochrony niezależności sędziów i przestrzegania zasad państwa prawa. Przywołane orzeczenie jasno wskazuje, iż działania sędziów związane z wykonywaniem ich obowiązków zawodowych muszą być oceniane w kontekście przepisów prawa oraz ich funkcji w systemie wymiaru sprawiedliwości.

Prawomocne zakończenie sprawy sędziego Tulei może stanowić istotny precedens, chroniąc innych sędziów przed podobnymi próbami ingerencji w ich pracę.