Nad ranem poznaliśmy wyniki tzw. wyborów prezydenckich z 99% komisji. Jak wynika z danych Państwowej Komisji Wyborczej (PKW), do drugiej tury przechodzą Rafał Trzaskowski (KO) oraz Karol Nawrocki (PiS), a ich wyniki są niezwykle zbliżone.
Kto znalazł się na podium?
Według najnowszych danych:
- Rafał Trzaskowski – 31,2%
- Karol Nawrocki – 29,7%
- Sławomir Mentzen (Konfederacja) – 14,9%
Tuż za podium uplasował się Grzegorz Braun (Korona) z wynikiem 6,4%, pomimo ograniczonej obecności w mediach. Szymon Hołownia (Trzecia Droga), który był faworyzowany przez mainstream, uzyskał 5%, minimalnie wyprzedzając Adriana Zandberga (Razem – 4,8%).
Late Poll vs. Exit Poll – Które wyniki są dokładniejsze?
O 2:40 opublikowano zaktualizowane wyniki late poll IPSOS, które potwierdzają minimalne zmniejszenie się różnicy między Trzaskowskim a Nawrockim.
- Late poll uwzględnia już oficjalne dane z komisji, dlatego jego margines błędu wynosi zaledwie 0,5 pkt proc.
- Exit poll, przeprowadzany zaraz po zamknięciu lokali, ma większy margines błędu – 2-3 pkt proc.
Według exit poll, Trzaskowski miał 30,8%, a Nawrocki 29,1%.
Kiedy pełne wyniki?
Przewodniczący PKW, Sylwester Marciniak, zapowiedział, iż oficjalne wyniki mogą zostać podane dopiero w poniedziałek, choć niekoniecznie o 10:00, gdy zaplanowano pierwszą konferencję.
Frekwencja wyborcza
Według late poll IPSOS, frekwencja wyniosła 66,8%, co oznacza duże zaangażowanie obywateli w te wybory.
W przedmiotowej sprawie należy podkreślić, iż wybory prezydenckie różnią się istotnie od wyborów parlamentarnych, zarówno pod względem procedury, jak i skutków prawnych. Jedną z kluczowych różnic jest brak domniemania ważności wyborów prezydenckich, które – w przeciwieństwie do wyborów parlamentarnych – muszą zostać zatwierdzone przez Sąd Najwyższy (art. 129 ust. 1 Konstytucji RP).
Zgodnie z art. 129 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej:
„Ważność wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej stwierdza Sąd Najwyższy.”
Obowiązek ten realizowany jest w tej chwili przez Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego. W związku z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (m.in. wyrok z 19 listopada 2019 r. w sprawie C‑585/18, C‑624/18 i C‑625/18) oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (np. wyrok w sprawie Reczkowicz p. Polsce, skarga nr 43447/19), wskazuje się, iż izba ta nie spełnia standardów niezawisłego i bezstronnego sądu ustanowionego ustawą. Zasiadają w niej osoby powołane z rażącym naruszeniem zasad praworządności i procedur konstytucyjnych, w tym z udziałem organu zwanego „neo-KRS”, którego legalność została podważona przez liczne orzeczenia sądów krajowych i międzynarodowych.
W związku z powyższym, niezależnie od wyniku drugiej tury wyborów prezydenckich – bez względu na to, czy zwycięży kandydat A, czy kandydat B – pojawia się istotny problem prawny. Zakwestionowanie legalności organu odpowiedzialnego za stwierdzenie ważności wyborów może prowadzić do sytuacji, w której orzeczenie Sądu Najwyższego nie będzie uznane za wydane przez sąd ustanowiony zgodnie z prawem. W konsekwencji może to uniemożliwić skuteczne objęcie urzędu przez wybranego prezydenta, ponieważ art. 130 Konstytucji RP stanowi, iż prezydent obejmuje urząd po złożeniu przysięgi wobec Zgromadzenia Narodowego, co wymaga uprzedniego stwierdzenia ważności wyboru.
Taka sytuacja mogłaby prowadzić do poważnego chaosu konstytucyjnego oraz destabilizacji organów państwa. W skrajnych przypadkach może być wykorzystywana przez decydentów politycznych do wprowadzenia nadzwyczajnych środków konstytucyjnych, takich jak stan wyjątkowy lub choćby stan wojenny (na podstawie art. 229–234 Konstytucji RP), co stwarza poważne ryzyko dla porządku prawnego i demokratycznego ustroju państwa.
Read more:
PKW podało wyniki tzw. wyborów prezydenckich z 99 proc. komisji wyborczych
