Sondaże jak termometr polityczny. Machowski i Sito o trendach oraz o błędach sceny demokratycznej

Choć sondaże polityczne w Polsce przypominają raczej chwilowy odczyt temperatury niż prognozę pogody na lata, to – jak podkreślają Paweł Sito i Andrzej Machowski – uważna analiza trendów pozwala dostrzec głębsze procesy. W rozmowie obaj komentatorzy wskazują na spadek mobilizacji wyborczej, przesunięcia w elektoratach oraz ryzyko rozdrobnienia list demokratycznych, które może zaważyć na wyniku wyborów w 2027 roku.

Sondaże jako narzędzie diagnozy

Machowski porównał badania opinii publicznej do termometru – pokazują stan na dziś, ale nie dają pewności co do przyszłości. Kluczowe jest śledzenie trendów w czasie, a nie pojedynczych wyników. Zwrócił uwagę, iż różne pracownie stosują odmienne metodologie, co prowadzi do rozbieżności w prezentowanych rezultatach.

Frekwencja i mobilizacja

Obaj rozmówcy podkreślali, iż obecne sondaże pokazują spadek deklarowanej frekwencji – z niemal 60% w czerwcu do około 53% w listopadzie. To oznacza, iż wzrost poparcia dla Koalicji Obywatelskiej w procentach nie przekłada się na znaczący przyrost liczby wyborców. PiS z kolei traci nie tyle na rzecz konkurencji, ile na rzecz niezdecydowanych i niegłosujących.

Nowi gracze i przesunięcia elektoratu

Machowski wskazał, iż partia Brauna zyskała poparcie głównie kosztem PiS-u, przyciągając wyborców z mniejszych miejscowości, bardziej religijnych i gorzej wykształconych. Konfederacja utrzymuje stabilne notowania, choć jej elektorat jest bardziej zróżnicowany światopoglądowo niż się powszechnie sądzi.

Problem pięciu list

Największym zagrożeniem dla obozu demokratycznego jest rozdrobnienie. Pięć list po stronie demokratów kontra trzy po stronie nacjonalistów sprawia, iż choćby przy przewadze 52–48% wynik w mandatach może być niekorzystny. System d’Hondta premiuje większe ugrupowania, dlatego Machowski sugeruje rozważenie scenariuszy integracyjnych.

Wspólna lista – szansa czy ryzyko?

Ogólnopolska Grupa Badawcza przeprowadziła eksperymentalny sondaż, w którym wyborcy mieli wskazać preferencje przy starcie wspólnej listy KO, Lewicy, PSL i Polski 2050. Wynik pokazał, iż wspólna lista nie traci wyborców, a wręcz zwiększa szanse na zwycięstwo. Machowski uważa, iż najbardziej naturalnym rozwiązaniem byłaby lista KO–Lewica, odpowiadająca progresywnemu, proeuropejskiemu elektoratowi.

Reset Obywatelski

Bez kompromisów i bez cenzury. Tworzone tak przez dziennikarzy, jak i odbiorców, bo medium obywatelskie musi być interaktywne. Burzymy czwartą ścianę między dziennikarzami a odbiorcami.

Patronite.plPublicystyka

Tusk między intuicją a błędami

Rozmówcy krytycznie ocenili ostatnie decyzje Donalda Tuska, wskazując na jego „polityczne oślepienie” po świetnej kampanii w 2023 roku. Zdaniem Machowskiego, umizgi wobec konserwatywnej części wyborców czy ostrożność wobec wyroków TSUE w sprawie małżeństw jednopłciowych to błędy, które mogą kosztować KO utratę mobilizacji progresywnego elektoratu.

Podsumowanie

Rozmowa Sito i Machowskiego pokazuje, iż sondaże są nie tylko narzędziem bieżącej analizy, ale także punktem wyjścia do strategicznych rozważań. najważniejsze pytanie brzmi: czy obóz demokratyczny zdoła przezwyciężyć rozdrobnienie i zbudować wspólną ofertę, która zapewni przewagę nie tylko w procentach, ale przede wszystkim w mandatach.