Największy deficyt budżetowy w historii Polski w 2024 roku
Rada ministrów przyjęła projekt budżetu na 2024 rok. Najbardziej szokującym jego punktem jest zaplanowany deficyt budżetowy o wysokości aż 164,8 mld zł. Jest to astronomiczny wynik bijący poprzedniego rekordzistę, planowany deficyt budżetowy na 2021 rok (82,3 mld zł) aż o 82,5 mld zł, czyli ponad dwukrotnie.
Planowany deficyt budżetowy na podstawie informacji podawanych przez www.gov.pl, opracowanie własne.
Budżet na rok 2024
Według projektu przyjętego przez Radę Ministrów, dochody budżetu państwa wyniosą 683 mld zł, a wydatki 848,3 mld zł. Największymi źródłami dochodów będą kolejno VAT, akcyza i PIT. Najważniejsze wydatki według artykuły www.gov.pl to między innymi:
– 190,9 mld zł na zdrowie (łącznie z NFZ),
– 158,9 mld zł na obronność (wraz z Funduszem Wsparcia Sił Zbrojnych),
– 76,6 mld zł na subwencję oświatową,
– waloryzacja świadczeń emerytalnych,
– sfinansowanie wypłaty 13-tej i 14-tej emerytury,
– 63 mld zł na Program “Rodzina 800+”,
– 1,4 mld zł na świadczenie dobry start,
– 2,4 mld zł na Rodzinny Kapitał Opiekuńczy.
Szczególną uwagę należy zwrócić na wydatki na obronność, które mogą już przekroczyć zapowiadane od dłuższego czasu przez polityków Zjednoczonej Prawicy 5% PKB.
Porównanie z obecnym rokiem
Należy zacząć od ogólnego porównania planowanych wydatków i dochodów w latach 2023 i 2024. W przyszłym roku rząd ma mieć do dyspozycji 79 mld zł więcej niż w obecnym roku (604 mld zł w 2023 roku) jednak wydatki mają wzrosnąć aż o 175,8 mld zł (672,5 mld zł w 2023 roku), największym źródłem dochodu w obydwu latach jest oczywiście podatek VAT, prognozowany na 272,9 mld zł w tym roku. Najwięcej środków zarówno w 2023 i 2024 roku budżet przeznaczy na służbę zdrowia, kwota ta miała już przekroczyć 6% w obecnym roku jednak na to się nie zanosi, a według szacunków między innymi Eurostatu, czy Polskiego Urzędu Statystycznego przeznaczone na ten cel w 2023 roku zostanie zaledwie 5,11% PKB. Drugim największym wydatkiem w porównywanych latach, również bez zmian, są środki przeznaczone na obronność. Wzrosną one z ok. 130 mld zł w 2023 roku do wcześniej wymienionych 158,9 mld zł w 2024 roku.
Deficyt budżetowy na podstawie raportów GUS - Komunikat dotyczący deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych w latach 2014-2022, opracowanie własne.
Podsumowanie
Porównując projekty budżetowe z lat 2023 i 2024 można zauważyć ciekawą rzecz. Jest nią sposób podawania wydatków, gdzie w projekcie na przyszły rok znacznie rzadziej używany jest procent PKB, a w jego miejscu podana jest dokładna kwota. Może to świadczyć o niepewności rządu co do stanu polskiej gospodarki. Ostateczna wysokość deficytu budżetowego w 2024 roku może być szacowana na 182,3 mld zł, biorąc pod uwagę fakt, iż od 2014 roku (bez uwzględnienia 2020 roku ze względu na początek pandemii Covid-19) deficyt na koniec roku był średnio o 11 punktów procentowych wyższy od tego prognozowanego.