Kalendarium historyczne – rocznica koronacji drugiego króla Polski – Mieszka II Lamberta. Władca ten kontynuował linię polityczną ojca, co doprowadziło go do klęski.
Dziś w naszym kalendarium przyjrzymy się dziejom Polski tuż po śmierci Bolesława Chrobrego.
Ostatnim wielkim sukcesem Chrobrego było uzyskanie zgody papieskiej na koronację, która odbyła się najprawdopodobniej w okolicach Wielkanocy 1025 roku. Niedługo po tym akcie, król zmarł. Jego następcą został Mieszko II, który koronował się jeszcze w tym samym roku, 25 grudnia.
Nowy władca, z charakteru i umiejętności bardzo podobny do ojca, w pełni kontynuował politykę poprzednika. Utrzymywał silną drużynę, rozbudowywał organizację kościelną oraz prowadził ofensywną politykę zagraniczną. Wraz z Węgrami, wspierał opozycję antycesarską w Niemczech i wyprawiał się kilkukrotnie na teren Saksonii, gdzie zdobył znaczne łupy. Początkowe sukcesy gwałtownie zamieniły się jednak w klęskę.
Kolejne porozumienie Cesarstwa i Rusi Kijowskiej doprowadziło do ataku na Polskę z dwóch stron. Trzecim atakującym byli Czesi. W konsekwencji do 1031 roku Mieszko II utracił panowanie nad wszystkimi nabytkami swojego ojca (Milsko, Łużyce, Grody Czerwieńskie, Morawy), ale nie był to koniec nieszczęść. Przeciwko władcy, wystąpił z poparciem części możnych jego brat Bezprym, który do tej pory przebywał w klasztorze.
To najprawdopodobniej on pomógł zmontować koalicję Cesarstwa i Rusi przeciw Polsce. Zawładnął na krótko całym krajem, a Mieszka zmusił do ucieczki za granicę, skąd wprawdzie powrócił w zwycięskiej kampanii, ale niedługo potem zmarł (1034). Bezprym okazał się bezmyślnym, okrutnym despotą, do tego zadowolił się tytułem księcia i odesłał insygnia królewskie cesarzowi niemieckiemu. Jego terror był tak nieznośny, iż w niecały rok po objęciu władzy, został zamordowany przez własną świtę.
Możliwe, iż to jego despotyczne praktyki były bezpośrednią przyczyną otwartego buntu ludności. Wielkie powstanie, które od około 1032 roku ogarniało coraz większą część państwa a którego głową byli bez wątpienia ambitni możni, doprowadziło do zniszczenia i tak już osłabionego kraju.
Syn Mieszka II – Kazimierz, nie był w stanie zapanować nad sytuacją i został zmuszony do ucieczki na Węgry. Skalę upadku państwa dopełnił najazd na Wielkopolskę księcia czeskiego Brzetysława, który wykorzystując sytuację, mścił krzywdy doznane za czasów Chrobrego. Tymczasem Miecław, który z dużą dozą prawdopodobieństwa przyczynił się do buntu ludności, ogłosił się niezależnym księciem na Mazowszu. niedługo rozpoczął dalsze spiskowanie przeciwko Kazimierzowi, licząc na założenie przez siebie nowej dynastii.
Powstanie ludności nazywane jest często w historiografii reakcją pogańską, choć jego ostrze skierowane było głównie przeciwko uciskowi ekonomicznemu księcia i urzędników państwowych, a nie chrześcijaństwu. Nowa religia była wszak bardzo atrakcyjna; nie tylko dla dworu i dostojników państwowych, ale także rzemieślników, kupców i drobnych posiadaczy ziemskich, którzy dostrzegali praktyczne korzyści z niej wynikające.
Źródła ruskie podają, iż „ludzie powstawszy pozabijali biskupów i kapłanów i panów swoich i było u nich wielkie powstanie”. Natomiast kroniki czeskie doby najazdu Brzetysława opisują to nieco inaczej. Według nich, na trasie najazdu napotkano bowiem nietknięte świątynie, które ograbili i zniszczyli dopiero Czesi.
W ten sposób, zamordystyczne rządy Chrobrego i Mieszka II, którzy skonfliktowali się ze wszystkim sąsiadami, doprowadziły do załamania się państwowości polskiej.
Poprzedni wpis z naszego kalendarium dostępny jest tutaj.
