Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) z optymizmem przyjmuje dążenia Uzbekistanu do liberalizacji gospodarki, ale ostrzega, iż zanim Taszkent osiągnie swój cel, jakim jest uzyskanie członkostwa w Światowej Organizacji Handlu, wiele pozostaje do zreformowania.
W swoim najnowszym raporcie nt. Uzbekistanu MFW podaje, iż od czasu objęcia urzędu prezydenta przez Szawkata Mirzijojewa w 2016 roku Uzbekistan notuje średni roczny wzrost PKB na poziomie 5,7%, a zatrudnienie w ujęciu rok do roku rośnie o około 3,6%. Przewiduje się, iż tempo wzrostu będzie oscylować wokół 6% w ciągu najbliższych kilku lat. „Uzbekistan poczynił znaczne postępy w przechodzeniu na gospodarkę rynkową. Wdrożenie reform gospodarczych uruchomiło pozytywny cykl inwestycji, wzrostu gospodarczego i redukcji ubóstwa. Solidne wyniki gospodarcze utrzymują się dzięki konsekwentnemu wdrażaniu reform” – czytamy w raporcie. Od 2017 roku znaczące reformy – począwszy od ujednolicenia kursów walutowych, zniesienia ograniczeń walutowych oraz liberalizacji handlu i cen większości towarów i usług – przekształciły gospodarkę i przyciągnęły znaczny napływ kapitału.
W ostatnich latach kraj odnotował stały spadek wskaźników ubóstwa, spadając do 8,9% w 2024 roku. Jednocześnie bezrobocie spadło do 5,5% w 2024 roku, ale MFW zauważył, iż bezrobocie wśród młodzieży, czyli osoób poniżej 24 roku życia, utrzymuje się na stale wysokim poziomie 11%. Uzbekistan również zadłuża się, aby przeprowadzać restrukturyzację gospodarki. Według powiązanego z rządem portalu informacyjnego UzDaily, całkowity dług Uzbekistanu na koniec pierwszego kwartału 2025 roku wynosił 68,4 miliarda dolarów, z czego prawie połowę stanowił dług państwa. Całkowity poziom zadłużenia wzrósł o 14,9 miliardów dolarów w ciągu ostatnich czterech kwartałów; 6,2 miliarda dolarów z tego wzrostu stanowił dług państwa, a pozostała część to pożyczki korporacyjne.
Chwaląc reformatorskie podejście rządu, przedstawiciele MFW ostrzegali, iż Uzbekistan, podobnie jak inne kraje Azji Środkowej, jest narażony na potencjalne zmiany gospodarcze pozostające poza jego kontrolą, w tym głębsze wstrząsy w polityce handlowej, bardziej zmienne ceny surowców i zmniejszenie finansowania zewnętrznego. Konsolidacja zysków gospodarczych będzie wymagała od administracji Mirzijojewa znacznego poluzowania kontroli.
Autorzy raportu twierdzą, iż pozostają ważne wyzwania, którym należy sprostać. Należą do nich stosunkowo duży udział państwa w gospodarce, reprezentowany przez liczne przedsiębiorstwa państwowe i banki komercyjne, utrzymujące się pożyczki kierowane i preferencyjne oraz utrzymujące się ceny regulowane, co utrudnia konkurencję i rozwój dynamicznego, zdywersyfikowanego sektora prywatnego. Istnieje również pole do poprawy zarządzania i przejrzystości.
Z raportu MFW wynika, iż wspieranie rozwoju sektora prywatnego powinno być jednym z najważniejszych priorytetów rządu w najbliższej przyszłości, w tym poprawa ładu korporacyjnego. Regulacje bankowe muszą być lepiej dostosowane do standardów międzynarodowych. Kraj może również skorzystać na reformach rynku pracy i systemu emerytalnego.. „Patrząc w przyszłość, kluczowym wyzwaniem jest utrzymanie dynamiki reform i promowanie zrównoważonego i inkluzywnego wzrostu gospodarczego, co władze są zdecydowane osiągnąć poprzez dokończenie liberalizacji cen i handlu, ograniczenie roli państwa w gospodarce oraz stworzenie środowiska biznesowego, które sprzyja konkurencji rynkowej i umożliwia rozwój sektora prywatnego” – czytamy w raporcie.
Źródło: Eurasianet
Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium
