Estonia changes constitution. This mainly affects Russian minority

​W środę prezydent Estonii, Alar Karis, podpisał nowelizację konstytucji, która odbiera obywatelom państw spoza Unii Europejskiej prawo do udziału w wyborach lokalnych. Zmiana ta dotyczy głównie rosyjskiej mniejszości zamieszkującej Estonię. ​

26 marca estoński parlament przegłosował tę poprawkę w odpowiedzi na rosnące obawy dotyczące bezpieczeństwa narodowego po pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku. Decyzja ta wpłynie na około 80 000 Rosjan zamieszkałych w Estonii, którzy do tej pory mieli prawo głosu w wyborach lokalnych, ale nie w parlamentarnych. ​

W oświadczeniu prezydenta Karisa podkreślono, iż celem nowelizacji jest “ochrona jedności estońskiego społeczeństwa”. Jednocześnie zaznaczono, iż osoby dotknięte tą zmianą nie powinny czuć się wykluczone ze społeczeństwa ani postrzegać siebie jako zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa. ​

Stosunki między Moskwą a stolicami państw bałtyckich — Tallinem, Rygą i Wilnem — od dawna ulegają pogorszeniu w miarę narastających napięć między Rosją a Zachodem. Estonia i Litwa posiadają duże mniejszości rosyjskojęzyczne, które czasami pozostają w konflikcie z rządami narodowymi, co budzi obawy, iż Moskwa może wykorzystać te podziały do destabilizacji tych krajów. ​

Po odzyskaniu niepodległości przez Estonię w 1991 roku, około jedna trzecia jej populacji była rosyjskojęzyczna, w tym rodziny, które wyemigrowały z innych republik sowieckich. Nie uzyskali oni obywatelstwa z powodu braku więzi rodzinnych z Estonią. Aby uzyskać obywatelstwo, wnioskodawcy muszą zdać egzamin z języka estońskiego. ​

Wprowadzenie tej nowelizacji wywołało różne reakcje w estońskim społeczeństwie. Niektórzy politycy i eksperci ds. praw człowieka wyrazili obawy, iż może to prowadzić do dalszej marginalizacji mniejszości rosyjskiej i pogłębiać podziały społeczne. Z drugiej strony, zwolennicy zmian argumentują, iż są one konieczne dla zapewnienia bezpieczeństwa narodowego i ochrony suwerenności Estonii.​

W kontekście międzynarodowym, decyzja Estonii wpisuje się w szerszy trend zaostrzania polityki wobec Rosji w regionie bałtyckim. Państwa takie jak Łotwa i Litwa również podejmują kroki mające na celu ograniczenie wpływów rosyjskich w swoich krajach, co jest odpowiedzią na agresywne działania Moskwy w regionie.​

Warto zauważyć, iż kwestia praw wyborczych dla mniejszości narodowych w Estonii była przedmiotem debaty od wielu lat. Już w przeszłości pojawiały się głosy nawołujące do ograniczenia tych praw, jednak dopiero obecne okoliczności geopolityczne skłoniły władze do podjęcia konkretnych działań w tym kierunku.​

Zmiana w estońskiej konstytucji może mieć długofalowe konsekwencje dla integracji społecznej i relacji między większością a mniejszościami narodowymi w kraju. Ważne będzie monitorowanie, jak nowe przepisy wpłyną na życie codzienne obywateli oraz czy przyczynią się do zwiększenia bezpieczeństwa, czy też pogłębią istniejące napięcia społeczne.