Q-Day – nowa granica wojny technologicznej
Analitycy ostrzegają, iż tradycyjne narzędzia projekcji siły – takie jak lotniskowce czy myśliwce F-35 – mogą niedługo stracić znaczenie wobec następnego pokolenia broni: komputerów kwantowych. Przewidywany na lata 30. XXI wieku moment, zwany „Q-Day”, to czas, gdy kwantowe maszyny będą mogły łamać wszelkie klasyczne systemy kryptografii, czyniąc bezużytecznymi obecne zabezpieczenia cyfrowe.
„Dziś haker kradnie pieniądze z Twojego konta. Z technologią kwantową – okradnie wszystkie skarbce banku”, mówi Jesse Van Griensven, prezes firmy EigenQ i wykładowca Uniwersytetu Waterloo.
Według ekspertów, Chiny intensywnie inwestują w tę technologię – w marcu 2025 roku szef chińskiego planu rozwoju, Zheng Shanjie, zapowiedział utworzenie funduszu o wartości 1 biliona juanów (140 mld USD) na wsparcie „twardych technologii”, w tym obliczeń kwantowych.
Strategia „zbieraj dziś, odszyfruj jutro”
Największe zagrożenie nie leży w natychmiastowym ataku, ale w długoterminowej strategii Chin – „harvest now, decrypt later”. Jak podkreśla Ryan Fedasiuk z American Enterprise Institute, chińskie służby od dekad gromadzą dane – w tym zabezpieczone kryptograficznie – oczekując chwili, gdy komputery kwantowe pozwolą je odszyfrować.
Obecne algorytmy, takie jak RSA, opierają się na trudnościach matematycznych, których rozwikłanie zajęłoby superkomputerom klasycznym stulecia. Kwantowy komputer wykona to zadanie w dni lub tygodnie.
„Chińskie służby bezpieczeństwa mogą zastosować zasady obliczeń kwantowych, by odszyfrować pliki, które już skradły z USA”, stwierdził Fedasiuk.
W rezultacie, sekretne dane militarne, plany operacyjne, dane satelitarne czy łączność dronów – dotychczas uznawane za bezpieczne – mogą zostać odtworzone na bazie wcześniej pozyskanych danych.
Chińska przewaga w komunikacji kwantowej
W odróżnieniu od obliczeń, komunikacja kwantowa – w szczególności dystrybucja kluczy kwantowych (QKD) – jest już wysoko zaawansowana w Chinach. Pekin zbudował największą na świecie sieć łączności kwantowej, łączącą Pekin, Szanghaj, Guangzhou i inne miasta – system ten oferuje łączność teoretycznie nie do złamania, odporną choćby na ataki kwantowe.
„Rząd chiński finansuje komunikację kwantową w skali, jakiej nie ma żaden inny kraj na świecie”, powiedziała Morgan Peirce z Center for a New American Security.
Tymczasem USA i sojusznicy dopiero zaczynają modernizację. W 2022 roku prezydent Joe Biden wydał rozporządzenie nakazujące federalnym agencjom przejście na algorytmy odporne na kwantowe dekodowanie do 2035 roku – bo właśnie wtedy, według ocen amerykańskich służb, może pojawić się pierwszy kryptograficznie relewantny komputer kwantowy.
Skutki strategiczne: od utraty kontroli po dezorientację
Jeśli USA lub Japonia nie zdołają uaktualnić systemów łączności przed Q-Day, a Chiny uzyskają pierwszeństwo, konsekwencje mogą być – według amerykańskich ekspertów – katastrofalne:
- Lotniskowce i drony mogą zostać zhakowane i przekierowane w dowolne miejsce,
- Systemy C4ISR (dowodzenia, kontroli, łączności, rozpoznania) – sparaliżowane,
- Infrastruktura krytyczna – elektrownie, lotniska, sieci telekomunikacyjne – może zostać wyłączona zdalnie.
„Bez komputerów USA wrócą do epoki kamienia – bez strzału”, ostrzega Van Griensven.
Czy to scenariusz nieunikniony?
Ekspertka Lindsay Gorman z German Marshall Fund zaznacza, iż choć uniwersalny, odporny na błędy komputer kwantowy może rzeczywiście dać „klucz do wszystkich tajemnic”, jego skuteczne zastosowanie wymaga zachowania w tajemnicy i strategicznego zaskoczenia.
„Jak tylko podejrzewamy, iż ktoś wygrywa wyścig, uruchamiamy programy awaryjne. Możemy uniknąć scenariuszy apokaliptycznych – jeżeli zaczniemy teraz”.
Źródła:
- Nikkei Asia – China’s quantum leap will eclipse US aircraft carriers, analysts say, https://asia.nikkei.com/spotlight/cybersecurity/china-s-quantum-leap-will-eclipse-us-aircraft-carriers-analysts-say
- Center for a New American Security (CNAS) – Quantum Computing and National Security, November 2025, https://www.cnas.org
- White House – National Security Memorandum on Post-Quantum Cryptography, May 2022, https://www.whitehouse.gov
- American Enterprise Institute – The Quantum Threat to U.S. Military Systems, October 2025, https://www.aei.org
Leszek B. Ślazyk
e-mail: [email protected]
© www.chiny24.com
