Are you tempted by 0% installments? This is simply a trap that makes you overpay hundreds of zlotys for equipment!

Promocje „raty 0%” od lat są jednym z najskuteczniejszych magnesów przyciągających klientów do sklepów z elektroniką czy sprzętem AGD. Wizja rozłożenia drogiego zakupu na wygodne, nieoprocentowane raty wydaje się idealną okazją. Jednak w 2025 roku, w dobie rosnącej świadomości finansowej, coraz więcej ekspertów i konsumentów dostrzega drugie dno tej popularnej oferty. Okazuje się, iż za hasłem „RRSO 0%” często kryje się mechanizm, w którym sklep po cichu odbija sobie koszty, zawyżając cenę samego produktu. W efekcie, choć formalnie nie płacisz odsetek, faktyczny koszt zakupu może być wyższy niż w innym sklepie, gdzie tej „promocji” nie ma. Ta subtelna, ale kosztowna pułapka sprawia, iż klienci, myśląc, iż oszczędzają, w rzeczywistości przepłacają setki, a choćby tysiące złotych.

Jak działa mechanizm „ukrytej podwyżki” w ratach 0%?

Zrozumienie tej pułapki wymaga poznania kulis współpracy sklepu z bankiem. Kiedy decydujesz się na zakupy na raty 0%, to nie sklep, a bank udziela Ci kredytu. Instytucja finansowa nie robi tego charytatywnie – za każdą taką umowę pobiera od sklepu prowizję, która może wynosić od kilku do choćby kilkunastu procent wartości sprzedanego towaru. Dla sprzedawcy oznacza to realny koszt, który musi sobie jakoś zrekompensować, aby nie stracić na transakcji.

Właśnie w tym momencie uruchamiana jest „magia” marketingu. Zamiast wliczać prowizję w oprocentowanie, co zniszczyłoby efekt „darmowych rat”, sklep stosuje prostszą metodę: podnosi cenę produktu. Przykładowo, telewizor, który standardowo kosztuje 4000 zł, na czas promocji ratalnej może być oferowany za 4300 zł. Różnica 300 zł to właśnie kwota, która pokrywa prowizję dla banku. Klient, skupiony na zerowym oprocentowaniu, często nie weryfikuje ceny rynkowej produktu, zakładając, iż trafił na świetną okazję. W rzeczywistości płaci pełną, zawyżoną cenę, tyle iż rozłożoną w czasie. Chociaż Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) wynosi zero, to koszt ukryty jest w samej cenie towaru.

Dlaczego sklepy to robią? Czysta matematyka i psychologia klienta

Stosowanie tego mechanizmu opiera się na dwóch filarach: twardej ekonomii i znajomości ludzkiej psychiki. Z perspektywy finansowej, żaden biznes nie może sobie pozwolić na dokładanie do interesu. Pokrycie prowizji bankowej z własnej marży oznaczałoby znaczący spadek zysków, zwłaszcza w branżach o dużej konkurencji, jak RTV i AGD. Przeniesienie tego kosztu na klienta w formie wyższej ceny produktu jest więc naturalnym sposobem na zachowanie rentowności operacji.

Drugi, równie istotny aspekt, to psychologia. Etykieta „0%” działa jak potężny wabik. Usuwa główną barierę psychiczną związaną z kredytem – strach przed odsetkami i dodatkowymi kosztami. Klienci postrzegają taką ofertę jako „darmową” i uczciwą, co osłabia ich czujność. Skupiają się na korzyści (brak odsetek), a nie na potencjalnym ryzyku (przepłacenie za produkt). Sklepy doskonale wiedzą, iż klient widzący możliwość rozłożenia płatności bez dodatkowych opłat jest znacznie bardziej skłonny do podjęcia natychmiastowej decyzji zakupowej, często rezygnując z dokładnego porównania cen w innych miejscach.

Jak nie dać się nabrać? Praktyczne kroki przed zakupem w 2025 roku

Na szczęście ochrona przed tą marketingową pułapką jest stosunkowo prosta i wymaga jedynie odrobiny dyscypliny oraz świadomego podejścia do zakupów. Zanim skusisz się na ofertę „rat 0%”, wykonaj kilka kluczowych kroków, które pozwolą Ci zweryfikować jej faktyczną opłacalność.

• Porównuj ceny w internecie: To absolutna podstawa. Przed podjęciem decyzji sprawdź cenę wybranego modelu w kilku niezależnych sklepach oraz na porównywarkach cenowych (np. Ceneo, Skąpiec). jeżeli okaże się, iż w innych miejscach ten sam produkt jest dostępny od ręki za niższą cenę, „promocja” ratalna traci sens.
• Sprawdzaj historię ceny: Wiele porównywarek oferuje funkcję śledzenia historii cen produktu. Dzięki temu możesz zobaczyć, czy jego cena nie została sztucznie podniesiona tuż przed startem promocji ratalnej.
• Zapytaj o rabat przy płatności gotówką: Czasami sklepy stacjonarne, choć oficjalnie tego nie komunikują, są skłonne zaoferować niewielki rabat przy płatności gotówką lub przelewem. Takie pytanie może ujawnić, iż faktyczna marża na produkcie pozwala na obniżenie ceny.
• Uważnie czytaj regulamin: Zawsze sprawdzaj regulamin promocji. Upewnij się, iż nie ma w nim ukrytych kosztów, takich jak obowiązkowe ubezpieczenie kredytu, opłata za prowadzenie konta bankowego czy inne dodatkowe usługi, które podnoszą całkowity koszt zakupu.

Czy „raty 0%” są nielegalne? Stanowisko UOKiK

Samo oferowanie rat 0% i jednoczesne ustalanie ceny produktu na wyższym poziomie nie jest nielegalne. Sklep ma prawo swobodnie kształtować swoją politykę cenową. Problem pojawia się jednak, gdy takie działania wprowadzają konsumenta w błąd. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) regularnie przygląda się tego typu praktykom, zwłaszcza w kontekście przepisów unijnych, takich jak dyrektywa Omnibus.

Dyrektywa ta nakłada na sprzedawców obowiązek informowania o najniższej cenie produktu z ostatnich 30 dni przed wprowadzeniem obniżki. jeżeli sklep podnosi cenę tylko po to, by za chwilę ogłosić „promocję” ratalną, może to zostać uznane za nieuczciwą praktykę rynkową. najważniejsze jest, czy konsument otrzymuje rzetelną i pełną informację, która pozwala mu podjąć świadomą decyzję. Chociaż walka z tym procederem jest trudna, rosnąca świadomość konsumentów jest najskuteczniejszą bronią. Pamiętaj, iż jako klient masz prawo do jasnej informacji, a Twoim największym sojusznikiem jest zdrowy rozsądek i zasada ograniczonego zaufania do każdej „zbyt dobrej” oferty.

Podsumowując, kredyt 0% może być korzystnym narzędziem, ale tylko wtedy, gdy cena produktu jest uczciwa i konkurencyjna. W 2025 roku kluczem do udanych zakupów nie jest unikanie rat, ale ich mądra weryfikacja. Zawsze porównuj, sprawdzaj i analizuj, zanim podpiszesz umowę. Dzięki temu to Ty skorzystasz na promocji, a nie tylko sklep i bank.