Pełniący obowiązki szefa OMB Matthew J. Vaeth nakazał wszystkim federalnym agencjom „tymczasowo wstrzymać wszelką działalność związaną z obowiązkami lub wydatkami (w ramach) całej federalnej pomocy finansowej”, która według dokumentu opiewa na trzy biliony dolarów — pisze „Washington Post”.
Decyzja może potencjalnie może objąć środki władz stanowych, federalne programy socjalne, wsparcie małych firm, pomoc dotyczącą klęsk żywiołowych, subsydia dla rolników czy granty na badania naukowe.
Amerykańska administracja wstrzymuje pieniądze na granty, pożyczki i programy socjalne
Zamrożenie tych programów ma na celu dokonanie ich przeglądu pod kątem zbieżności z priorytetami prezydenta wyrażonymi w jego dekretach m.in. na temat wyeliminowania projektów dotyczących równouprawnienia i inkluzywności, a także pomocy zagranicznej, czy transformacji energetycznej.
Jak pisze „Wall Street Journal”, nieoczekiwane zarządzenie wywołało chaos i zamieszanie wśród urzędników, którzy starają się ustalić, jakie konsekwencje może mieć ta decyzja. Memorandum wydane przez Matthew J. Vaetha mówi jedynie, iż zamrożenie wydatków nie dotyczy pieniędzy bezpośrednio wypłacanych obywatelom w ramach systemu ubezpieczeń społecznych (Social Security) i ubezpieczeń zdrowotnych dla seniorów (Medicare).
Demokraci krytykują decyzję Donalda Trumpa. Kolejne zawieszone programy
Decyzję skrytykowali przedstawiciele Partii Demokratycznej, którzy kwestionują legalność posunięcia i jego konsekwencje. — Donald Trump musi nakazać swojej administracji natychmiastową zmianę kursu, a pieniądze podatników powinny zostać rozdysponowane między ludzi. Kongres zatwierdził te wydatki i nie są one opcjonalne; są prawem — oznajmił lider Demokratów w Senacie Chuck Schumer.
— Oznaczać to będzie brak wypłat i środków na czynsz oraz (…) chaos na uniwersytetach, w organizacjach charytatywnych, w stanach zajmujących się pomocą w przypadku klęsk żywiołowych, w lokalnych organach ścigania, w pomocy dla osób starszych i (pomocy) żywnościowej dla potrzebujących — dodał polityk.
Eksperci cytowani przez „Washington Post” są zdania, iż tymczasowe wstrzymanie wydatków zaaprobowanych przez Kongres jest prawdopodobnie zgodne z prawem, ale budzi obawy o próby uzurpacji przez Biały Dom najważniejszych uprawnień Kongresu, czyli kontroli nad budżetem. — Obawiam się, iż jest to próba niewdrażania prawa kraju w odniesieniu do procesu budżetowego — powiedział dziennikowi G. William Hoagland, wiceprezes ośrodka Bipartisan Policy Center.
Nominowany przez Trumpa na nowego szefa OMB Russell Vought jest zwolennikiem teorii, iż egzekutywa nie musi realizować wydatków wskazanych przez Kongres. Podobny chaos i popłoch wewnątrz federalnych agencji wywołały wcześniejsze decyzje o wstrzymaniu wszelkiej pomocy zagranicznej USA na trzy miesiące, czy zakaz utrzymywania kontaktów ze Światową Organizacją Zdrowia (WHO) przez amerykańskie agencje.
Na skutek zamrożenia pomocy zagranicznej zawieszono m.in. programy wsparcia dla Ukrainy, pomoc wojskową dla Tajwanu, wsparcie dla Kurdów pilnujących więzień, w których przetrzymywani są dżihadyści z Państwa Islamskiego w Syrii, a także programy walki z AIDS, czy identyfikowanie celów potencjalnych sankcji.
